Σελίδες

srcolling text

Stargos The City Blog το νεανικο blog ηρθε ανανεομενο

Δευτέρα 4 Φεβρουαρίου 2013

ΠΩΣ ΒΓΗΚΕ Η ΕΚΦΡΑΣΗ....ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΟΦΙΑ ΝΤΑΚΑΡΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟ


  • “Μάλλιασε η γλώσσα μου”
    Στη βυζαντινή εποχή υπήρχαν διάφορες τιμωρίες, ανάλογες, βέβαια, με το παράπτωμα. Όταν π.χ. ένας έλεγε πολλά, δηλαδή έλεγε λόγια που δεν έπρεπε να ειπωθούν, τότε τον τιμωρούσαν με έναν τρομερό τρόπο. Του έδιναν ένα ειδικό χόρτο που ήταν υποχρεωμένος με το μάσημα να το κάνει πολτό μέσα στο στόμα του. Το χόρτο, όμως, αυτό ήταν αγκαθωτό, στυφό και αρκετά σκληρό, τόσο που κατά το μάσημα στο στόμα του πρηζόταν και η γλώσσα, το ελατήριο δηλαδή της τιμωρίας του, άνοιγε, μάτωνε και γινόταν ίνες-ίνες, κλωστές-κλωστές, δηλαδή, όπως είναι τα μαλλιά. Από την απάνθρωπη τιμωρία βγήκε και η παροιμιώδης φράση : “μάλλιασε η γλώσσα μου”, που τις λέμε μέχρι σήμερα, όταν προσπαθούμε με τα λόγια μας να πείσουμε κάποιον για κάτι και του το λέμε πολλές φορές.

  • “Τουμπεκί”
    «Τουμπεκί » λέγεται τουρκικά ο καπνός για τον αργιλέ, που τον κάπνιζαν στα διάφορα καφενεία της παλιάς εποχής. Τον αργιλέ τον ετοίμαζαν οι «ταμπήδες» των καφενείων και επειδή αυτοί έπιαναν την κουβέντα κι αργούσαμε τον πάνε στον πελάτη, εκείνος με τη σειρά του φώναζε: «κάνε τουμπεκί ».
    Όσοι κάπνισαν ναργιλέ ήταν και από φυσικού τους λιγομίλητοι και δεν τους άρεσε η «πάρλα», οι φλυαρίες. Με τις ώρες κρατούσαν στα χείλη τους το «μαρκούτσι» του ναργιλέ, απολαμβάνοντας μακάρια και σιωπηλά το τουμπεκί, που σιγόκαιγε στο λούλα. Και αν κάνεις, που κι αυτός κάπνιζε ναργιλέ δίπλα του, άνοιγε πλατιά κουβέντα, οι μερακλήδες της παρέας του έλεγαν: « Κάνε τουμπεκί», δηλαδή, κάπνίζε και μη μιλάς. Τώρα για το « ψιλοκομμένο » τουμπεκί, ήταν η τέχνη του «ταμπή» να του το προσφέρει ψιλοκομμένο, που ήταν και καλύτερο.

  • “Τα σίδερα της φυλακής είναι για τους λεβέντες”
    Ένας από τους αστυνομικούς διευθυντές της παλιάς Αθήνας, ο Μπαϊρακτάρης, χτύπησε αλύπητα όλους τους « μάγκες, τα κουτσαβάκια » ( που τους ονόμασαν έτσι από το ιδιόρρυθμο βάδισμά τους ) της εποχής του. Εκτός από το ψαλίδι που είχε και που έκοβε τα μανίκια των σακακιών, που φορούσαν από το ένα μόνο χέρι οι « κουτσαβάκηδες », τους έδερνε και στο τέλος τους έκοβε τα « τσουλούφια » των μαλλιών τους και τους άφηνε να φύγουν. Αυτοί, όμως, ύστερα από τον εξευτελισμό τους, προτιμούσαν να τους βάλει φυλακή, παρά να βγούν έξω με αυτά τα χάλια. Τότε, μάλιστα, τραγουδούσαν : « τα σίδερα της φυλακής είναι για τους λεβέντες…». Από το δίστιχο αυτό, έμεινε μέχρι τα χρόνια μας η φράση.

  • “Τι καπνό φουμάρεις;”
    Συχνά, για κάποιον που δεν ξέρουμε τι είναι, ρωτάμε συνήθως : « τι καπνό φουμάρει; ». Η φράση αυτή δεν προέρχεται, όπως νομίζουν πολλοί, από τη μάρκα των τσιγάρων που καπνίζει, αλλά κρατάει από τα βυζαντινά ακόμη χρόνια, ίσως και πιο παλιά. Η λέξη « καπνός » έχει εδώ την αρχαία σημασία της εστίας, δηλαδή, του σπιτιού. Ο ιστορικός Π. Καλλιγάς λέει κάπου : «Οι φορατζήδες έμπαιναν εις τας οικίας των εντόπιων και ερωτούν “τι καπνό φουμάρει εδώ; Κατά την απόκριση δε έβανον τον αναλογούντα φόρον». Όταν, λοιπόν, την εποχή εκείνη έλεγαν « καπνό », εννοούσαν σπίτι.

  • “Στον έβδομο ουρανό”
    Το επτά έπαιξε και παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή του ανθρώπου. Επτά οι ουρανοί , λεπτά οι λυχνίες των Εβραίων, επτά τα θαύματα της αρχαιότητας, και επτά τα μυστήρια, επτά οι λόφοι πάνω στους οποίους είχε χτιστεί Κωνσταντινούπολη και ούτω καθεξής. Επτά, λοιπόν, οι ουρανοί, σύμφωνα με τον Ταλμούδ, τον πολιτικό και θρησκευτικό κώδικα των Εβραίων (συνέχεια της Βίβλου). Ακόμα όπως πιστεύουν πολλοί, ο παράδεισος βρίσκεται στον έβδομο ουρανό και όποιος ζει στον έβδομο ουρανό , ζει ευτυχισμένος.