Η αναπαράσταση πυρπόλησης της τούρκικης ναυαρχίδας στις Σπέτσες το Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου

 Μια μεγαλειώδης γιορτή, πλούσια σε πολιτιστικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις θα πλημμυρίσει λάμψη και ζωντάνια το ηρωικό και κοσμοπολίτικο νησί των Σπετσών αυτό το Σαββατοκύριακο. Το δημοφιλές φεστιβάλ της Αρμάτας, συνεχίζοντας την επιτυχημένη του πορεία, πραγματοποιείται φέτος από την 1η έως τις 8 Σεπτεμβρίου.


Ο εορτασμός της Αρμάτας πραγματοποιείται κάθε χρόνο το δεύτερο σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου με αποκορύφωμα την αναπαράσταση της πυρπόλησης ομοιώματος της τούρκικης ναυαρχίδας.

Η εκδήλωση είναι αφιερωμένη στη μεγαλειώδη νίκη των Ελλήνων απέναντι στους Τούρκους, μια από τις σημαντικότερες της επανάστασης του 1821, που επιτεύχθηκε χάρη στην πράξη γενναιότητας του Σπετσιώτη Καπετάνιου Κοσμά Μπαρμπάτση, ο οποίος την κρίσιμη στιγμή του αγώνα κατάφερε να εισέλθει στο κέντρο του τουρκικού σχηματισμού και να πυρπολήσει την τούρκικη ναυαρχίδα.

Η ηρωική αυτή πράξη οδήγησε στην υποχώρηση του τουρκικού στόλου από τον Αργολικό κόλπο. Σε ανάμνηση αυτού του ιστορικού γεγονότος, οι Σπετσιώτες έχτισαν την εκκλησία της Παναγίας της Αρμάτας, στην περιοχή του φάρου των Σπετσών.

Κάθε χρόνο από το 1931 το νησί των Σπετσών τιμά τον ηρωισμό και αναβιώνει την ιστορική μάχη με δραματοποιήσεις της νίκης και το κάψιμο της Αρμάτας.

Χιλιάδες είναι οι επισκέπτες που κατακλύζουν τις Σπέτσες για να δουν από κοντά το μαγευτικό θέαμα. Κάτω από το φως των αστεριών, η επιβλητική φωνή του αφηγητή μεταφέρει τους παρευρισκόμενους στο ηρωικό βράδυ του Σεπτέμβρη, που σφράγισε την ιστορία των Σπετσών. Το λιμάνι γεμίζει με ελληνικά και τούρκικα καράβια και η ναυμαχία ξεκινά.

Οι καπνοί και οι εκρήξεις γίνονται ένα με τις χαρμόσυνες σειρήνες των πλοίων που δίνουν το σύνθημα για την κορύφωση της γιορτής. Ο ενθουσιασμός του κόσμου και τα χειροκροτήματα δίνουν στην ατμόσφαιρα μια μοναδική διάσταση και δεκάδες βεγγαλικά κάνουν τη νύχτα μέρα σε ένα μοναδικό θέαμα.

Καθ' όλη τη διάρκεια της εβδομάδας οι επισκέπτες του νησιού έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσεις, παραδοσιακούς χορούς, θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, εκθέσεις τέχνης και διάφορες ακόμα εκδηλώσεις.

Φέτος ο Δήμαρχος Σπετσών, Παναγιώτης Λυράκης, θα ανακηρύξει Επίτιμους Δημότες τον Άδωνι Κύρου και την Μαρίνα Κουταρέλλη.

Η Δρ. Μαρίνα Κουταρέλλη, CEO της εταιρείας επικοινωνίας Communication Lab και η ψυχή των κορυφαίων διοργανώσεων Spetses mini Marathon, Spetsathlon και Classic Yacht Race, που διοργανώνονται τα τελευταία χρόνια με μεγάλη επιτυχία στο νησί, έχει καταφέρει να ξαναβάλει δυναμικά στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη τις Σπέτσες.

Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων για το Σαββατοκύριακο:

ΣΑΒΒΑΤΟ 7 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

Ώρα:18:00 - ΜΕΓΑΣ ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ στην ΠΑΝΑΓΙΑ ΑΡΜΑΤΑ χοροστατούντος του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Ύδρας, Σπετσών, Αιγίνης, Τροιζηνίας και Ερμιονίδος κ.κ. ΕΦΡΑΙΜ.

Ώρα: 19:00 -Υποδοχή επισήμων στο ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΣΠΕΤΣΩΝ.

Ώρα: 20:15 -Μουσικό Ταξίδι με την Μπάντα του ΠΟΛΕΜΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ.

Ώρα: 21:00 - Παραδοσιακοί Χοροί από τους μαθητές/τριες των Σχολείων των Σπετσών.

Διδασκαλία - Επιμέλεια: ΒΑΡΒΑΡΑ ΜΠΡΑΤΟΠΟΥΛΟΥ.

Ώρα: 21:15 - Ο Δήμαρχος Σπετσών ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΥΡΑΚΗΣ ανακηρύσσει Επίτιμους Δημότες τον ΑΔΩΝΙ ΚΥΡΟΥ και την ΜΑΡΙΝΑ ΚΟΥΤΑΡΕΛΛΗ και τιμά τους συμπατριώτες μας ΓΕΩΡΓΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟ και ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΜΠΟΥΛΑΜΑΤΣΗ καθώς και τους καραβομαραγκούς ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΔΕΛΗΜΗΤΡΟ, ΔΗΜΗΤΡΙΟ ΜΠΟΥΦΗ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΚΟΡΑΚΗ και ΜΙΧΑΗΛ ΜΠΕΛΕΣΗ για τημακροχρόνια προσφορά τους στο νησί.

- Χαιρετισμός του Δημάρχου Σπετσών ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΛΥΡΑΚΗ.

- Αναπαράσταση της ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΝΑΥΜΑΧΙΑΣ ΤΩΝ ΣΠΕΤΣΩΝ.

- Αφήγηση από το φιλόλογο ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΜΠΑΚΥΡΑ σε κείμενα του φιλόλογου ΠΑΥΛΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΪΔΗ.

- Αφήγηση και μετάφραση στα Αγγλικά από τον ΠΑΥΛΟ ΔΕΜΕΡΤΖΗ-ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΗ.

- Μουσική επιμέλεια από τον ΑΛΕΞΗ ΔΕΜΕΡΤΖΗ-ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΗ.

- ΠΥΡΟΤΕΧΝΗΜΑΤΑ.

ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

Ώρα: 07:00 - Εορταστικοί κανονιοβολισμοί.

Ώρα: 07:30 - Αρχιερατική Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΑΡΜΑΤΑΣ.

Ώρα: 10:00 - Αναχώρηση επισήμων από την πλατεία Ποσειδωνίου.

Ώρα: 10:30 - Δοξολογία στον Ιερό Ναό ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΑΡΜΑΤΑΣ.

- Κατάθεση Στεφάνων στο μνημείο ΚΟΣΜΑ ΜΠΑΡΜΠΑΤΣΗ.

- Πανηγυρικός από το φιλόλογο ΠΑΥΛΟ ΠΑΡΑΣΚΕΑΥΪΔΗ.

Ώρα: 12:00 - Ρίψη Στεφάνων στον περιβάλλοντα θαλάσσιο χώρο.

Ώρα: 20:00 - Παραδοσιακοί χοροί από το Χορευτικό Σύλλογο «Ο ΜΑΚΙΣΤΟΣ».

Ώρα: 20:45 - Γεωργιανοί παραδοσιακοί χοροί υπό την αιγίδα της UNESCO.

Ώρα: 21:30 - «ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΠΟΥ ΑΓΑΠΗΣΑΜΕ» Γνωστά τραγούδια Ελλήνων συνθετών.

Τραγούδι: ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΒΛΑΧΟΥ - Πιάνο: ΕΙΡΗΝΗ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ-ΧΕΛΙΩΤΗ.

Η Ναυμαχία των Σπετσών (8 Ιουλίου 1822)

Στις 8 Σεπτεμβρίου 1822 ο τουρκικός στόλος, προερχόμενος από τη Μονεμβασία, κίνησε προς ανεφοδιασμό του Παλαμηδίου στο Ναύπλιο, το οποίο πολιορκούσαν από στεριάς δυνάμεις του Αλεξάνδρου Υψηλάντου και από θαλάσσης δυνάμεις της Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας. Φθάνοντας στον χώρο ανάμεσα στο Τρίκερι και τη Σπετσοπούλα, οι τουρκικές δυνάμεις βρέθηκαν αντιμέτωπες με τον στόλο των τριών ηρωϊκών νησιών της Ελλάδος, των Σπετσών, της Ύδρας και των Ψαρών. Ο ναύαρχος του ελληνικού στόλου, Ανδρέας Μιαούλης, έδωσε διαταγή να κινηθεί ο ελληνικός στόλος προς το εσωτερικό του Αργολικού Κόλπου, για να εγκλωβίσει εκεί τους πολυαριθμότερους και καλύτερα εξοπλισμένους Τούρκους.

Προκειμένου, όμως, να αφήσουν τις Σπέτσες ανυπεράσπιστες στο έλεος των Τούρκων, οι Σπετσιώτες πλοίαρχοι Ι. Τσούρπας, Δ. Λάμπορυ (ή Λεωνίδας) και Ι. Κούτσης, καθώς και ο Υδραίος Α. Κριεζής, αγνόησαν το σήμα του Μιαούλη και επετέθησαν εναντίον των Τούρκων. Η σφοδρότητα της ναυμαχίας έκανε το έδαφος να σείεται στην Ύδρα, από όπου όσοι παρακολουθούσαν τα γεγονότα έβλεπαν τόσο καπνό που νόμιζαν ότι οι Σπέτσες καίγονται.

Μέσα σ' αυτή την αναταραχή και αντάρα, ο Σπετσιώτης πυρπολητής Κοσμάς Μπαρμπάτσης (1792-1887), αψηφώντας τα κανόνια, τη φωτιά και τον καπνό, ώρμησε με το πυρπολικό του στο κέντρο του τουρκικού σχηματισμού, κατορθώνοντας να φθάσει στη ναυαρχίδα των εχθρών, στην οποία βάζει φωτιά. Η τουρκική ναυαρχίδα καίγεται και βουλιάζει --σύμφωνα με την παράδοση μπροστά στο λιμάνι. Η ενέργεια του Μπαρμπάτση ήταν καθοριστική για την έκβαση της ναυμαχίας, και ο τουρκικός στόλος υποχώρησε άπρακτος, με αποτέλεσμα το Ναύπλιο να πέσει 2½ μήνες αργότερα.

Κάθε χρόνο, το δεύτερο Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου είναι αφιερωμένο σε εoρταστικές εκδηλώσεις που συνδυάζουν τον εροτασμό της Παναγίας της Αρμάτας (κοντά στον Φάρο) και της επετείου της ναυμαχίας της 8ης Σεπτεμβρίου 1822. Οι εκδηλώσεις κορυφώνονται με αναπαράσταση της καύσεως της τουρκικής ναυαρχίδας.

Οι Σπέτσες είναι μία από οκτώ ευρωπαϊκές πόλεις που μετέχουν στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ιστορικών Αναπαραστάσεων. Σε κάθε μία από τις πόλεις που μετέχουν (Βρυξέλλες στο Βέλγιο, Δουβλίνο και Κορκ στην Ιρλανδία, Μπαϊλέν στην Ισπανία, Σλάφκωφ στην Τσεχία, Τιούκσμπερυ στη Μεγάλη Βρεταννία, και Ύδρα και Σπέτσες στην Ελλάδα) γίνεται αναπράσταση ενός ιστορικού γεγονότος.

Κοσμάς Μπαρμπάτσης (περ. 1780 - 1866)

Από μικρός ο Κοσμάς Μπαρμπάτσης, που δεν καταγόταν από πλούσια οικογένεια, ακολούθησε από μικρός το ναυτικό επάγγελμα. Μετά από την καθοριστική συμβολή του στη Ναυμαχία των Σπετσών, έλαβε μέρος και σε πολλές ακόμη εκστρατείες, με σημαντικότερη δράση σε μία κατά των Πατρών. Μετά την απελευθέρωση απενεμήθη στον Κοσμά Μπαρμπάτση ο βαθμός του υποπλοιάρχου και σύνταξη. 

Ο Κοσμάς Μπαρμπάτσης παντρεύτηκε την Σταμάτα Α. Ανδρούτσου και απέκτησε δύο αγόρια και τέσσερα κορίτσια. Ο γυιός του Νικόλαος (που υπηρετούσε ως αξιωματικός στο ίδιο πυρπολικό κατά τη Ναυμαχία των Σπετσών) έλαβε μέρος σε πολλές εκστρατείες κατά τη διάρκεια του Αγώνα, όπως στις Ναυμαχίες των Ψαρών (1823), του Γέροντα (1824), του Μεσολογγίου (1824) και της Σάμου (1826).