Η δυσάρεστη αναπνοή που προέρχεται
από τη στοματική κοιλότητα (κακοσμία) μπορεί να αποτελέσει ένα σοβαρό
κοινωνικό ή / και ψυχολογικό πρόβλημα για τα άτομα που πάσχουν απ’ αυτή.
Η κακοσμία έχει σύνθετη αιτιολογία
και οφείλεται τόσο σε ενδογενείς όσο και εξωγενείς παράγοντες. Οι ενδογενείς παράγοντες ή αλλιώς τοπικά
αίτια είναι η φυσιολογική μικροβιακή χλωρίδα που υπάρχει στο στόμα, το
μικροβιακό επίχρισμα ιδιαίτερα σε γλώσσες με έντονες αυλακώσεις, οι διάφορες
μορφές νοσημάτων των ούλων (ουλίτιδα, περιοδοντίτιδα, ελκονεκρωτική ουλίτιδα),
η κακή ή ελλιπής στοματική υγιεινή, οι κακότεχνες προσθετικές εργασίες (π.χ.
γέφυρες), τα τερηδονισμένα (χαλασμένα) δόντια και η μειωμένη παραγωγή σάλιου.
Στους εξωγενείς παράγοντες ανήκουν το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ,
τα συστηματικά νοσήματα όπως διαταραχές κατώτερου και ανώτερου αναπνευστικού
συστήματος (π.χ. αμυγδαλίτιδα, βρογχίτιδα), γαστρεντερικού συστήματος (π.χ.
γαστρο - οισοφαγική παλινδρόμηση, έλκος του στομάχου, ελικοβακτηρίδιο του
πυλωρού) και μεταβολισμού. Ακόμα σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται κακοήθεις
νεοπλασίες, το stress και η λήψη φαρμάκων.
Επιπρόσθετα, υπάρχει μία ομάδα
ατόμων στα οποία κυριαρχεί η έμμεση ιδέα ότι μυρίζει άσχημα το στόμα τους και
ζουν με αυτή τη φοβία. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται ψυχογενής κακοσμία και οδηγεί τα
άτομα αυτά σε υπερβολές όπως υπερβολικό βούρτσισμα των δοντιών, συνεχή χρήση
οδοντότσιχλας ή ακόμα και απομόνωση με δυσάρεστες συνέπειες στην επαγγελματική
και κοινωνική ζωή.
Η κακοσμία συνήθως είναι ιδιαίτερα
έντονη κατά τις πρωινές ώρες πριν από το βούρτσισμα των δοντιών, στα
μεσοδιαστήματα μεταξύ γευμάτων, μετά από κατανάλωση αλκοόλ και υπερβολικό
κάπνισμα.
Οι κύριες ουσίες στις οποίες
οφείλεται η κακοσμία
είναι πτητικές θειούχες ενώσεις που παράγονται από τα μικρόβια της στοματικής
κοιλότητας.
Η αντιμετώπιση της κακοσμίας
εξαρτάται από την αιτία και ο ασθενής θα πρέπει να συμβουλευτεί τον οδοντίατρο,
για να γίνει σωστή διάγνωση και εφαρμογή της κατάλληλης θεραπείας. Αν τα αίτια
είναι τοπικά, γεγονός το οποίο συμβαίνει στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, οι
κύριοι τρόποι αντιμετώπισης είναι οι εξής:
- Σχολαστική στοματική υγιεινή
- Θεραπεία των νοσημάτων των ούλων
- Αποκατάσταση κακότεχνων προσθετικών εργασιών και εξάλειψη οδοντικής τερηδόνας
- Συστηματικός καθαρισμός της ράχης της γλώσσας και των μεσοδοντίων περιοχών
- Εφαρμογή σκευασμάτων που στοχεύουν στον περιορισμό του αριθμού των μικροβίων
- Συνεργασία με αντίστοιχες ιατρικές ειδικότητες ανάλογα με το συστηματικό νόσημα
Με
την αποτελεσματική εφαρμογή της κατάλληλης θεραπείας και τη συμβολή του
οδοντιάτρου σε αυτήν, η κακοσμία μπορεί να αντιμετωπιστεί.
Χειρουργός Οδοντίατρος
Κωνσταντίνος Μπιστολάκης
