Η στοματική υγιεινή θεωρείται σήμερα αναπόσπαστο κομμάτι της φροντίδας που πρέπει να γίνεται καθημερινά στο σώμα μας. Αποσκοπεί στην αφαίρεση της μικροβιακής πλάκας από τα δόντια και τα ούλα, που είναι ένα κολλώδες στρώμα βακτηρίων που σχηματίζεται διαρκώς πάνω στους ιστούς του στόματος και οδηγεί σε νόσους όπως η τερηδόνα, η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα.
Για να διατηρήσουμε τα δόντια και τα ούλα μας γερά, θα πρέπει να τηρούμε πιστά τους κανόνες στοματικής υγιεινής, δηλαδή, καθημερινά να απομακρύνουμε τις οδοντικές πλάκες με την οδοντόβουρτσα και το οδοντικό νήμα. Το βούρτσισμα των δοντιών αποτελεί το κυριότερο μέσο στοματικής υγιεινής, που θεωρείται απαραίτητο να συμπληρώνεται και από τη χρήση οδοντικού νήματος. Υπάρχουν βέβαια και άλλες μέθοδοι υγιεινής, όπως είναι τα μεσοδόντια βουρτσάκια, οι συσκευές εκτόξευσης νερού κ.α., αλλά το βούρτσισμα παραμένει το κύριο μέσο απομάκρυνσης της μικροβιακής πλάκας.
Το βούρτσισμα των δοντιών πρέπει να γίνεται τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα, το πρωί και το βράδυ, κατά προτίμηση και μια τρίτη φορά, το μεσημέρι. Το βραδινό βούρτσισμα είναι το πιο σημαντικό, γιατί κατά τη διάρκεια του ύπνου γίνεται ο μεγαλύτερος πολλαπλασιασμός των βακτηρίων, τα οποία βρίσκονται σε ένα ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξή τους. Η ύπαρξη τροφής από τα μικροσκοπικά υπολείμματα του φαγητού μας σε συνδυασμό με τη μειωμένη ροή του σάλιου που ξεπλένει τα μικρόβια καθώς και η ακινησία της γλώσσας που καθαρίζει σε ένα βαθμό τα δόντια συντελούν στον ταχύτερο πολλαπλασιασμό αυτών των μικροβίων. Η άσχημη γεύση που έχουμε πολλές φορές το πρωί όταν ξυπνάμε προέρχεται από τις μεγάλες αποικίες μικροβίων που έχουν σχηματιστεί κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Η συχνότητα του βουρτσίσματος είναι σημαντική, αλλά εξίσου σημαντική είναι και η σωστή τεχνική. Η βούρτσα είναι απλά ένα εργαλείο και καθαρίζει μόνο τις περιοχές όπου την τοποθετούμε. Είναι εξαιρετικής σημασίας λοιπόν ο σωστός τρόπος βουρτσίσματος, για να έχουμε τη μέγιστη δυνατή καθαριότητα και προστασία των δοντιών μας.
ΤΕΧΝΙΚΗ ΒΟΥΡΤΣΙΣΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΔΟΝΤΙΩΝ
Τοποθετήστε
τη βούρτσα στο ύψος των ούλων με γωνία 45ο, προς τα ούλα, στοχεύοντας
στο θύλακο που δημιουργείται μεταξύ ούλων και δοντιού. Οι τρίχες πρέπει
να ακουμπούν και την επιφάνεια του δοντιού και τα ούλα.
Μερικές συμβουλές για το αποτελεσματικό βούρτσισμα των δοντιών είναι:
Πρέπει να βουρτσίζουμε τα δόντια μας τουλάχιστον 2 λεπτά. Πρέπει να θυμόμαστε ότι ο χρόνος παίζει ρόλο στην απομάκρυνση των βακτηρίων και όχι η δύναμη που ασκούμε. Μερικές ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες έχουν ενσωματωμένο χρονομετρητή που μας ειδοποιεί.
Αν και ιδανικά πρέπει να βουρτσίζουμε τα δόντια μας 3 φορές, το περισσότερο δεν φαίνεται να είναι πλεονεκτικό. Πάνω από 4 βουρτσίσματα την ημέρα μάλιστα, μπορεί να αρχίζουν να γίνονται βλαπτικά και ιδίως όταν ασκείται μεγάλη δύναμη, μπορεί να γίνουν αποτριβές στα δόντια.
Το μυστικό λοιπόν είναι να βουρτσίζουμε 2-3 φορές την ημέρα, 2-3 λεπτά την κάθε φορά, χωρίς καθόλου δύναμη.
Το μάτωμα των ούλων δεν πρέπει να αποτελεί λόγο για να σταματήσουμε να βουρτσίζουμε κάποια περιοχή. Από τη στιγμή που δεν τραυματίζουμε τα ούλα αλλά κάνουμε απαλές κινήσεις, η απομάκρυνση των μικροβίων είναι αυτό που θα θεραπεύσει τα ούλα από την ουλίτιδα.
Τρόπος χρήσης του οδοντικού νήματος: Με το οδοντικό νήμα καθαρίζουμε εκείνες τις επιφάνειες των δοντιών που γειτονεύουν μεταξύ τους. Η χρήση του νήματος πρέπει να γίνεται μία φορά την ημέρα, τουλάχιστον. Η χρήση του έχει ως εξής:
• Κόβουμε ένα κομμάτι περίπου 40 εκατοστών και το τυλίγουμε γύρω από τα μεσαία δάχτυλα των δύο χεριών. Στη συνέχεια οδηγούμε το νήμα στα κάτω δόντια με τους δείκτες και στα επάνω μ’ ένα αντίχειρα και ένα δείκτη και το περνάμε ανάμεσα στα δόντια με προσοχή ως την ουλοδοντική σχισμή. Μετά κατευθύνουμε το νήμα ώστε να αγκαλιάζει την επιφάνεια του δοντιού και το σέρνουμε αργά και σταθερά πάνω–κάτω έτσι που να απομακρύνει τις οδοντικές πλάκες. Μ’ αυτό τον τρόπο καθαρίζουμε και τις δύο επιφάνειες με τις οποίες τα δόντια γειτονεύουν μεταξύ τους.
• Το τμήμα του νήματος ανάμεσα στα δύο δάχτυλα που το κατευθύνουν πρέπει να έχει μήκος 5-6 εκατοστά και να αλλάζει έπειτα από κάθε χρήση. Η αλλαγή αυτή γίνεται εύκολα τυλίγοντας το χρησιμοποιημένο νήμα στο ένα δάχτυλο και ξετυλίγοντας ίσο μήκος νήματος από το άλλο.
• Με το νήμα καθαρίζουμε και τις προς τα πίσω επιφάνειες των τελευταίων δοντιών.
• Στις αρχικές προσπάθειες χρήσης του νήματος είναι πιθανό να προκληθεί ελαφρός τραυματισμός των ούλων. Η ενόχληση αυτή θα σταματήσει όταν εξοικειωθείτε σωστά με τη χρήση του. Στην αρχή θα σας φανεί η χρήση του λίγο πολύπλοκη και κουραστική.
Γεγονός είναι ότι χρειάζεται και υπομονή και χρόνος για να αποκτήσουμε την εμπειρία και τη δεξιοτεχνία που είναι απαραίτητη για την σωστή στοματική υγιεινή, αλλά η προσπάθεια αξίζει όχι μόνο για ένα λευκότερο χαμόγελο, αλλά κυρίως για την υγεία του σώματός μας.
Τέλος, πέρα από την προσωπική φροντίδα που εφαρμόζει ο καθένας ξεχωριστά ενδύκνειται ετήσια επίσκεψη στον οδοντίατρο για γενικό έλεγχο της οδοντοστοματολογικής κατάστασης του ασθενή.
Κωνσταντίνος Μπιστολάκης
Χειρουργός Οδοντίατρος
