Μεταβολισμός: ορισμός
Μεταβολισμός λέγεται το σύνολο των χημικών διαδικασιών με τις οποίες υποστηρίζεται η ζωή μέσω της πρόσληψης ενέργειας από την επεξεργασία και διάσπαση των τροφών.
Αναβολισμός ονομάζεται το μέρος του μεταβολισμού που είναι υπεύθυνος για το κτίσιμο των συστατικών των κυττάρων (= κτίζει, δομεί).
Αντίθετα, ο καταβολισμός είναι υπεύθυνος για τη διάσπασή τους (=καταστρέφει, αποδομεί).
Μεταβολισμός: Αλήθειες / Πραγματικότητα
1. Ο μεταβολισμός μας δουλεύει ακόμη κι όταν κοιμόμαστε. Απλώς τότε φρενάρει. Με μεγάλη προσέγγιση ο μεταβολισμός μας την ώρα του ύπνου ισούται με το βασικό μεταβολισμό μας που δεν είναι τίποτε άλλο από την ενέργεια που ξοδεύεται για την υποστήριξη των ζωτικών μας λειτουργιών όταν είμαστε σε ημερία.
2. Ο μεταβολισμός μπορεί να θεωρηθεί σαν άθροισμα:
α) του βασικού μεταβολισμού που αντιστοιχεί συνήθως στο μεγαλύτερο μέρος της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης και είναι γενικά σταθερός.Εδώ εμπίπτει η ενέργεια που καταναλώνεται για τη λειτουργία των οργάνων,της αναπνοής,για την ανανέωση των κυττάρων κλπ.
β) ενός μικρού μέρους του μεταβολισμού που σχετίζεται με την πέψη και αφομοίωση των τροφών , τη θερμογένεση δηλαδή που προκαλεί η επεξεργασία των τροφών
γ) του μεταβολισμού που σχετίζεται με τη συνολική σωματική δραστηριότητα.
3. Ο βασικός μεταβολισμός μειώνεται προϊούσης της ηλικίας λόγω κυρίως της μείωσης του μυικού ιστού. Είναι μικρότερος στις γυναίκες, γιατί ακριβώς έχουν μικρότερη μυική μάζα.
4. Επειδή οι μύες είναι μεταβολικά πιο ενεργοί, ο καλύτερος τρόπος για να αντιπαλέψουμε τη λόγω ηλικίας φυσιολογική μείωση του μεταβολισμού είναι η άσκηση με αντιστάσεις (βάρη κλπ.).
5. Η άσκηση και μάλιστα η έντονη αυξάνει το μεταβολισμό:
- τόσο κατά τη διάρκειά της
- όσο και μετά τη λήξη της.
Η πρώτη διαπίστωση είναι προφανής. Για τη δεύτερη θα παρατηρήσουμε ότι μετά την άσκηση υπάρχει για κάποιο διάστημα:
* αυξημένη δραστηριότητα του καρδιοαναπνευστικού συστήματος
* υψηλότερη σωματική θερμοκρασία
* αποκατάσταση των μυικών βλαβών.
Όλα αυτά απαιτούν αυξημένη θερμιδική κατανάλωση που είναι ένα επιπλέον μπόνους.
6. Μην ξεχνάτε ποτέ τη θεμελιώδη αρχή: Η πρόσληψη περισσοτέρων θερμίδων από αυτές που καταναλώνουμε οδηγεί μαθηματικά σε αύξηση του βάρους
.
7. Δεν έχει παρατηρηθεί άμεσος συσχετισμός της Ελάχιστης Καρδιακής Συχνότητας με το ρυθμό του βασικού μεταβολισμού. Τα αποτελέσματα των ερευνών είναι αντιφατικά, ενώ θα περίμενε κανείς οι fit άνθρωποι (χαμηλή Ε.Κ.Σ.) να είναι μεταβολικά πιο ενεργοί.
8. Δεν έχει παρατηρηθεί άμεσος συσχετισμός της ώρας που γίνεται η άσκηση με την αύξηση του μεταβολικού ρυθμού. Συνεπώς μπορείτε να γυμνάζεσθε όποια ώρα σας βολεύει.
9. Δεν έχει τόση σημασία το πόσο αργά το βράδυ τρώει κανείς, όσο έχει το σύνολο των προσλαμβανομένων θερμίδων και της σωστής επιλογής των τροφών.
10. Σχεδόν όλες οι στερητικές δίαιτες μειώνουν το ρυθμό μεταβολισμού.